انواع شنوایی سنجی
انواع شنوایی سنجی :
انواع شنوایی سنجی از خدمات یک مرکز شنوایی شناسی و از راههای کمک به تشخیص بیماریهای گوش است. شنوای سنجی در مقاطع مختلف سنی از نوزاد تا بزرگسالان با استفاده از ابزارهای خاص قابل انجام است. در این مرکز با استفاده از دستگاههای ادیومتر , تمپانومتر , OAE , ABR ارزیابی شنوایی برای تشخیص و بررسی سیستم شنوایی نوزادان , کودکان و بزرگسالان انجام میشود.
و مددجویان با استفاده از نتایج بدست آمده در ارزیابی ادیولوژیک , جهت اقدامات درمانی به پزشک متخصص مربوطه ارجاع شده و در صورت عدم وجود روشهای درمانی , مشاوره لازم در مورد استفاده از وسایل کمک شنوایی و روشها و وسایل موجود برای این منظور مانند سمعک معرفی و ارائه میشود .
برای ارزیابی سیستم شنوایی از انواع شنوایی سنجی در مراکز شنوایی شناسی استفاده میشود که مهمترین آنها به شرح زیر است :
ادیومتری:
ادیومتری یکی از روشهای روتین انواع شنوایی سنجی است . با استفاده از ادیومتر تستهای مختلفی برای بررسی سیستم شنوایی انجام میشود که معمولترین آنها ادیومتری تن خالص (Pure Tone Audiometry ) , ادیومتری گفتاری ( Speech Audiometry) می باشد . در ادیومتری تن خالص , آستانه های شنوایی بوسیله ارائه فرکانسهای خاص در محدوده ۲۵۰ هرتز تا ۸۰۰۰ هرتز با روشهای انتقال صدا از طریق هدایت انتقالی ( که شامل انتقال صدا به نواحی حسی عصبی گوش از راه گوش خارجی و میانی می باشد ) و هدایت استخوانی ( انتقال صدا به بخش حسی عصبی از طرق استخوان ماستوئید و بدون دخالت گوش خارجی و میانی ) بدست می آید و در ادیومتری گفتاری ضمن بررسی آستانه شنوایی از طریق یک سرس کلمات دو سیلابی , میزان درصد تمایز گفتار فرد نیز با استفاده از کلمات تک سیلابی ارزیابی ارزیابی میشود . و نتایج بر روی یک یک جدول ثبت میشود که به آن ادیوگرام میگویند.
با استفاده از ادیومتری , میزان و نوع کم شنوایی مشخص میشود .
تمپانومتری :
در تمپانومتری با استفاده از تمپانومتر عملکرد گوش میانی شامل پرده , فشار گوش میانی , تحرک استخوانچه ها و رفلکس عضله رکابی مورد بررسی قرار میگیرد که بنابر نتیجه بدست آمده موارد تشخیصی مختلفی را بهمراه دارد. نتیچه تمپانومتری بصورت یک منحنی رسم شده و برای تشخیص در اختیار پزشک معالج قرار میگید .
یک آزمون شنوایی نیست، بلکه یک روش است که می تواند نشان دهد که زمانی که صدای نرم و فشار هوا در کانال گوش ارائه میشود آیا پرده گوش گوش به درستی حرکت میکند یا نه . این تست در شناسایی مشکلات گوش میانی، مانند تجمع مایع پشت پرده گوش , سفت شدگی و یا انفصال استخوانچه های داخل گوش میانی مفید است.تفسیر تمپانومتری:نتیجه تمپانومتری بصورت یک گراف بنام تمپانوگرام ثبت میشود و نشاندهنده وضعیت حرکت پرده گوش می باشد . مثلا اگر این گراف بصورت خط صاف باشد نشاندهنده یک وضعیت غیر طبیعی در گوش میانی است و اگر یک قله را نشان دهد ممکن است نشان از وضعیت نرمال گوش میانی باشد .
البته تفسیر تمپانوگرام در شرایط مختلف بسیار پیچیده است و نیاز به دانش تخصصی دارد و به سادگی ایکه در بالا توضیح داده شد نمی باشد .Middle ear muscle reflex (MEMR)MEMR (همچنین به عنوان تست رفلکس آکوستیک ART نامیده می شود ) نشان می دهد که گوش چگونه در مقابل صدای بلند با برانگیخته شدن عضله رکابی , رفلکس نشان می دهد . در گوش سالم، این رفلکس به محافظت از گوش در برابر صداهای بلند کمک می کند.برای تست آکوستیک رفلکس ، یک لوله بارک با یک کاف نرمی در کانال گوش قرار می گیرد. یک سری صدای بلند از به گوش میرسد و دستگاه از طریق تغییرات فشار هوا پی می برد که آیا صدا باعث رفلکس شده است یا نه . برای کودکان گاهی اوقاتدر حالی که کودک خواب است این ارزیابی انجام می شود .
OAE یکی از انواع شنوایی سنجی :
با استفاده از OAE میتوان شنوایی نوزادان و کودکان را مورد سنجش قرار دادو در صورت لزوم کودکان مشکوک جهت ارزابیهای تکمیلی ارجاع شده تا بررسی های دقیقتر و تشخیصی انجام شود .
این آزمون سریع را می توان برای یک نوزاد در حین خواب یا یک کودک بزرگتر که بتواند بی سر و صدا بنشیند، انجام داد. یک پروب کوچک در کانال گوش قرار می گیرد، پس از آن پالس های صوتی زیادی فرستاده می شوند و پروب پاسخ اعوجاج های صوتی “اکو” را از سلول های مویی خارجی گوش داخلی می گیرد. این پاسخهای ضبط شده توسط یک رایانه معدل گیری می شود .وضعیت نرمال ثبت شده در OAE به منزله کارکرد نرمال سلولهای مویی خارجی در حلزون است .اما بنا به دلایلی ممکن است به معنی وجود شنوایی نرمال نباشد و اگر دیگر بخشهای راه شنوایی به درستی کار نکنند ممکن است کم شنوایی وجود داشته باشد .امروزه در بیمارستانها و زایشگاهها در بدو تولد نوزادان, غربالگری شنوایی انجام میشود و اگر نوزاد در بار اول در غربالگری شنوایی گذر نکند , معمولا درخواست تکرار آزمایش پس از یک یا دو هفته میشود. و اگر چنانچه مجددا در غربالگری شنوایی جواب منفی دریافت شود , برای ارزیابی کامل شنوایی به مراکز شنوایی شناسی و به ادیولوژیست ( شنوایی شناس ) ارجاع میشوند .
ABR :
یک تست الکتروفیزلوژی است که با توجه به امواج بدست آمده از طریق پاسخهای برانگیخته در ساقه مغز , ضمن بررسی آستانه های شنوایی در کودکان و افراد سخت آزمون و متمارض ( بدون نیاز به پاسخ قرد ) , در موارد تشخیص تومورهایی موجود در نواحی بالاتر کوکلئر تا ساقه مغز , نقش مهمی دارد . امواج مغزی در پاسخ به محرک صوتی در محدوده فرکانس خاص , به صورت منحنی هایی ثبت میشود که شامل ۵ موج مهم است و هریک از این امواج نشاندهنده وضعیت یک بخش از راه شنوایی از کوکلئر تا ساقه مغز است . از ABR میتوان برای افتراق سرگیجه و وزوزهای ناشی از اختلالات حلزونی از وراحلزونی استفاده نمود .
برای این آزمون، گوشی هایی در کانال های گوش و یا روی گوش قرار می گیرند و الکترود های کوچک (سنسورهایی که مانند برچسب های کوچک به نظر میرسند) در پشت گوش و در پیشانی قرار می گیرند. معمولا، محرکات کلیک از طریق گوشی فرستاده می شود و الکترود پاسخ عصب شنوایی به این صداها را می سنجد.کودکان زیر ۶ ماه برای انجام این آزمایش باید بخوابند، اما کودکان بزرگتر و یا بزرگسالان , در صورت آرام بودن و بدون تحرک میتوانند در حین تست بیدار و نظاره کننده باشند .هنگامی که نتایج آزمایش بر روی یک نمودار مشخص می شود، شنوایی طبیعی منحنی و شرایط خاصی دارد. در صورت نرمال بودن تستABR نشان می دهد که گوش داخلی و قسمتهای بالاتر سیستم شنوایی ( ساقه مغز ) طبیعی است . . ABR غیر طبیعی ممکن است نشانه از افت شنوایی باشد، اما ممکن است به علت برخی مشکلات پزشکی یا مشکلات ارزیابی نیزباشد.
