روش کنترل وزوز گوش:
روش کنترل وزوز گوش در واقع یک نوع درمان سایکولوژیک است . صداهای اطراف , دنیای ما را زیبا می کند و به آن زندگی میبخشد . صدای خنده , صدای امواج دریا , موسیقی و این دسته از صداها مانند نوایی دل انگیز و طنینی خوشایند , زندگی ما را سرشار از نشاط و شادابی می کند . حال تصور کنید زمانی بطور ناگهانی صداهایی را در گوش خود میشنوید که خوشایند نبوده و از کنترل شما خارج است . این نوع صداها را که ممکن است بصورت سوت, زنگ , شرشر آب و فشششش و غیره باشد , وزوز می نامیم .
ماهیت وزوز گوش :
وزوز گوش صدایی است که از بیرون به گوش نمیرسد بلکه شما آنرا در داخل گوش خود میشنوید و ممکن است یکی از گوشها و یا هردو گوش شما را تحت تاثیر قرار دهد . تحقیقات در زمینه وزوز نشان از نامشخص بودن عامل آن در بسیاری از مواقع دارد و در بسیاری از افراد عامل نامشخصی دارد . افراد دچار وزوز گوش فکر میکنند که کسی درک درستی از مشکل و احساس ناخوشایند آنها ندارد و اغلب موارد از پزشک خود میشنوند که وزوز درمان ندارد و از این بابت ممکن است دچار یاس و ناامیدی شده و دچار گوشه گیری , انزوا و افسردگی شوند .
درمان وزوز گوش :
از آنجاییکه عوامل وزوز گوناگون و زیاد است , هنوز هیچ داروی مشخصی برای درمان قطعی آن پیدا نشده است . با این وجود حتی در درمان وزوز مزمن هم راههکارهایی برای رهایی و یا کنترل آن وجود دارد . در این مقاله سعی شده است به کسانیکه از وزوز گوش رنج می برند کمک کنیم تا با تشخیص و روشهای درمانی وزوز گوش اشنا شوند و روشها و راهکارهای فردی برای رهایی از این مشکل را بیاموزند . در این مقاله آموزش می بینید چگونه با وزوز گوش زندگی کنید و پیش از آنکه وزوز گوش شما را در کنترل خود در اورد , شما آن را تحت کنترل خود قرار دهید .
همانطور که در ابتدای سخن گفته شد , وزوز میتواند بصورت صدای سوت,صدای هیس هیس , صدای غرش و یا زنگ زدن در داخل گوش بروز نماید . وزوز یا Tinnitus در زیان لاتین از فعل Tinner به معنای زنگ زدن می آید . نوع , زیر و بمی و بلندی صدای وزوز در افراد مختلف متفاوت است .
تفاوت وزوز گوش
درصورتی که صدای وزوز به صورت موقت در گوش شنیده شود و بعد از زمان کوتاهی حذف شود , به آن وزوز حاد می گویند . مانند صدایی که بعد از کنسرت بصورت وزوز در گوش شنیده میشود . اما برای میلیونها نفر در دنیا , وزوز بصورت مداوم شنیده میشود ( به مدت بیشتر از ۶ ماه ) که در آن صورت آن را وزوز مزمن می نامند.
اکثر افراد وزوز را پیامد اثر منبع و محرکات صوتی بسیار ضعیف و یا اساسا هیچ محرکی می دانند . از هر ۵ نفر یک نفر آن را تجربه کرده است و آن را غیر قابل تحمل می داند . وزوز گوش کیفیت زندگی افراد را دستخوش تغییرات منفی می کند . در ۹۰درصد موارد وزوز گوش با آسیبهای شنوایی همراه است . وزوز گوش میتواند ناشی از مشکلاتی در داخل سیستم شنوایی و یا خارج از آن باشد . اکثر اوقات علل ابتلاء به وزوز گوش مجموعه ای از عوامل متفاوت است .
وزوز گوش شامل دو دسته اند که به ان آبجکتیو و سابجکتیو میگویند . در نوع ابجکتیو , دیگران نیز وزوز گوش فرد را میشنوند و بطور کلی از طریق پزشک قابل ارزیابی و درمان است . اما در نوع سابجکتیو تنها فرد دچار وزوز است که آن را میشنود و هیچ منبع صدای خارجی ندارد و منبع آن درونی است و هرچند خود رد آن را میشنود , در واقع یک حس است نه صدا و این در حالیست که نمیتوان آن را حاصل توهم فرد دانست .
علل وزوز گوش و نحوه تشخیص آن :
یکی از دلایل بروز وزوز گوش , افت شنوایی است که ممکن است به دلایل مختلفی اعم از کم شنوایی ناگهانی بدون علت مشخص , پیرگوشی , شنیدن صداهای بلند و مهیب انفجار و یا گوش دادن به موسیقی با صدای بلند بخصوص با استفاده از هدفون و هندزفری و … بوجود آید . وزوز گوش خود نشانه کم شنوایی میتواند باشد و نه عکس آن, یعنی کم شنوایی نشانه وزوز نیست بلکه وزوز گوش علامت کم شنوایی میباشد.
دلیل دیگر وزوز گوش میتواند مربوط عدم کارکرد صحیح مفصل فکها و یا کشیدگی مزمن عضله گردن باشد .
دایل ثابت شده علمی برای ارتباط وزوز با استرس وجود ندارد ولی وزوز گوش میتواند باعث استرس در فرد شود . البته در هنگام استرس در مقایسه با آرامش ذهنی , صداهای موجود در سر ممکن است شدیدتر شنیده شود .
مصرف بعضی از داروها ی مسکن و آسپیرین ممکن است باعث وزوز شده و بعد از متوقف شدن مصرف آن , وزوز هم قطع میشود .
برخی از آنتی بیوتیکها و داروهای شیمی درمانی در بیماران سرطانی ممکن است آسیبهای جبران ناپذیری را به گوش داخلی وارد سازد و باعث بروز وزوز دائمی شود .
تشخیص وزوز :
قبل از هرگونه درمان , تشخیص صحیح و دقیق وزوز گوش امری ضروریست . باید امکان و یا عدم امکان درمان دارویی وزوز بررسی شود . بنابراین پزشک متخصص برای بررسیهای دقیق تر ممکن است فرد دچار وزوز را به متخصص ارتوپدی و یا ارتودنسی و داندانپزشک برای مشاوره ارجاع نماید و یا برای ارزیابی وزوز , انجام ارزیابیهای ادیولوژیک ( شنوایی شناسی ) را در دستور کار خود قرار داده تا از وجود و یا عدم وجود آسیب شنوایی باخبر شود . تصویر گسترده دریافتی از چگونگی پردازش مغز نشان می دهد نه تنها گوش بلکه قسمتهای خاصی از نیمکره چپ مغز در درک وزوز نقش دارند .
عادت کردن به وزوز یک روش کنترل وزوز گوش :
وزوز گوش برحسب میزان و شدت و یا نوع و فرکانس آن تاثیر مختلفی بر روال زندگی افراد می گذارد . اگر چه وزوز یک بیماری تلقی نمیشود ولی میتواند نشان از یک شرایط خاص و یا یک بیماری و اتفاق باشد . تشدید وزوز گوش میتواند باعث استرس , ترس , بی خوابی و افسردگی شود .
شنیدن وزوز در اوایل این اتفاق باعث توجه خاص فرد به آن و درگیری ذهنی و اظطراب و نگرانی و حتی ممکن است باعث انزوا فرد گردد و به مرور زندگی فرد را از کنترل خارج کند . و علاوه بر آن , احساس یاس و نا امیدی و عدم توانایی در کنترل وزوز , احتمالا بر شدت آن می افزاید و هوشیاری و توجه مغز را به سمت خود متمرکز می نماید . و این سیکل را باید با عدم توجه به وزوز, از مرکز توجه خود خارج نمایید تا کنترل وزوز را در اختیار بگیرید . بی توجهی به وزوز یک روش کنترل وزوز گوش است . با بی توجهی به وزوز آنرا از یک مسئله آزار دهنده تبدیل به یک وضعیت تحت کنترل درآورید .
شدت و میزان رنجش وزوز به نحوه عملکرد مغز و چارجوبهای ذهنی و شیوه مدیریت وزوز در افراد بستگی دارد .
وزوز گوش ممکن است در اثر کم شنوایی بروز نماید ولی باعث کم شنوایی نمیشود . افرادی هستند که با شنوایی طبیعی هم دچار وزوز گوش میشوند و ممکن است منشا آن مشخص نباشد و در این افراد وزوز باعث کم شنوایی نخواهد شد هرجند ممکن است در مواردی یک پیش آگهی بروز کم شنوایی در آینده باشد .
آموزش غلبه بر وزوز – یک روش کنترل وزوز گوش :
حتی درصورت عدم یافتن علت , وزوز گوش میتواند قابل درمان باشد . راههای فراوانی در پیش روی مبتلایان وجود دارد تا راهکارهای مناسب یرای غلبه بر شرایط موجود پیدا کنندو به این منظور باید نگرش و عادات خود را تغییر دهند تا دیگر وزوز گوش , زندگی آنها را مختل نکند .
اصطلاح مدیریت وزوز رویکرد تازه ایست ک ه راههای گوناگونی را برای مهار وزوز گوش شامل میشود .در اصطلاح آموزش رفتارشناسی شناختی وزوز گوش , به عنوان نمونه ای بسیار امید بخش و نوید دهنده به شمار می آید . عملکرد ذهنی و احساسات افراد, نقش مهمی در ارائه این رویکرد, به عهده دارند .
آموزش رفتار شناسی شناختی وزوز به شرح زیر است :
ارتقا سطح یادگیری:
- مهم است بدانید علایم حقیقی و غیر حقیقی وزوز گوش متفاوت است و منشا وزوز متفاوت است .
- بدانید توجه نکردن به وزوز و میدیریت احساسات خود و کنترل هیجانات نسبت به وزوز میتواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد .
- در هنگام استرس ممکن است شدت وزوز را بیشتر بشنوید , بنابراین هیجانات و استرس را در خود کم نمایید .
- تغییر عادات:
- از روشهای تمدد اعصاب مانند یوگا و ذن در عادات روزمره خود استفاده نمایید
- برای فعال سازی هیجانات مثبت , از تمرین تصورهای خیالی و رویا پردازی و تلقین در جهت کنترل وزوز استفاده نمایید .
- از افکار منفی و نا امید کننده بپرهیزید و با تفکر و نگرش مثبت به خود بگویید میتوانید بر وزوز غلبه نمایید و آن را تحت کنترل خود قرار دهید .
- ترک بعضی از عادتها ی نادرست که باعث افزایش وزوز میشوند و انجام درست آنها مانند اجتناب از شنیدن صداهای بلند , اصلاح روش خواب و شرایط فیزیکی , انجام نرمشهای فیزیکی , حضور در محافل دوستانه و مهمانیها .
- باز آموزی شنوایی :
- استفاده از وسایل کمک شنوایی و پوشاننده وزوز , در صورت صلاحدید متخصص شنوایی شناسی
وزوز گوش را کمرنگ نمایید:
امروزه فناوریهای نوین در مهار کردن وزوز گوش نقش مهمی دارند . اصل موضوع شنیدن و گوش دادن به محرکات صوتی است . به مغز خود فرصت شنیدن و تمرکز بر صداهای محیطی را به جای شنیدن صدای وزوز بدهید .بنابراین تمرکز بر صداها و محرکات صوتی خارجی بعنوان اصل پوششی مناسب و مهم است .
در افرادیکه دارای وزوز بدون کم شنوایی هستند می توان از نویزهای پوششی برای غلبه بر وزوز استفاده نمود . این نویزها میتواند کاملا برنامه ریزی شده و بر اساس فرکانس و بلندی وزوز طراحی و توسط ژنراتورهای خاص ارائه شود و یا استفاده از نویزهای محیط و یا فایلهایصوتی ضبط شده از صدای دریا و یا ملودی و موسیقی , صدای خشخش برگها و غیره باشد .
سمعک در افرادیکه وزوز گوش همراه با کم شنوایی دارند برای غلبه بر وزوز مفید و کارآمد است . در واقع سمعک با تحریک سلولهای شنوایی با استفاده از صداهای تقویت شده باعث پوشش وزوز در اثر شنیدن صداهای محیط میشود . در برخی از سمعکها ویژگی تولید نویزهای آرام برای منحرف کردن حواس بیمار در جهت کاهش تمرکز او بر وزوز وجود دارد که میتواند علاوه بر تقویت شنوایی , همزمان از این ویژگی در غلبه و پوشش وزوز گوش استفاده شود .
نتیجه :
با نگرش مثبت, تمدد اعصاب , فعالیتهای اجتماعی ,ورزش و سرگرمی , زندگی خود را تحت کنترل در آورید و بر وزوز گوش خود غلبه نمایید . صدای موسیقی و آواز پرندگان و و یا هر صدایی که از شنیدن آن لذت می برید و احساس خوس آیندی پیدا میکنید , باعث میشود توجه شما از شنیدن صدای وزوز گوش منحرف شود و آن را حس نکنید . فعالیتهای بیشتر در روز و ننوشیدن نوشیدنیهای محرک مانند قهوه و چای و نخوردن غذاهای سنگین در شب , به شما کمک میکند که شبها راحت بخوابید و دوش آب گرم قبل از خواب یکی از بهترین روشها برای خواب آرام در شب است .
از گوشه گیری و انزوا بپرهیزید . با دوستان و بستگان معاشرت نمایید و از انجام هر کاری که باعث شادی و نشاط در شما میشود اجتناب نکنید چرا که باعث کاهش وزوز گوش میشود . از سکوت بپرهیزید و در صورت نیاز به استراحت , موسیقی ملایم و آرام بخش و یا کتابهای صوتی را چایگزین سکوت نمایید چرا که سکوت باعث تمرکز بیشتر شما به وزوز میشود .
افزایش سلامت جسمانی برای کاهش وزوز مفید است . برای اینکار ورزش را در برنامه های خود قرار دهید . برای کاهش اظطراب ناشی از وزوز , تمدد اعصاب را بیاموزید چرا که روشهای مانند یوگا و نرمشهای از این دست باعث کاهش اظطراب و وزوز میشوند . موارد فوق از راههای روش کنترل وزوز گوش است.
