شنوایی سنجی کودکان

اهمیت شنوایی سنجی کودکان در سطح امور حیاتی زندگی

یک کودک است.  شنوایی , بخش مهمی از توسعه اجتماعی،

عاطفی و شناختی کودکان در چند سال اول زندگی است.

حتی کاهش شنوایی ملایم یا جزئی ممکن است بر سلامت

توانایی کودک در توسعه زبان و گفتار تاثیر بگذارد.

کم شنوایی در یادگیری گفتار و زبان نقش اساسی و مستقیم

دارد. کم شنوایی در کودکان  , می تواند با  افت تحصیلی ،

مشکلات رفتاری , اجتماعی و  عاطفی مرتبط باشد.

نوزاد شما قبل از اینکه از بیمارستان خارج شود باید یک کارت

غربالگری شنوایی داشته باشد. هر کشوری در حال حاضر یک

برنامه تشخیص ومداخله زودهنگام شنوائی

(EHDI) Early Hearing Detection andIntervention

را تاسیس کرده است؛

برنامه تشخیص ومداخله زودهنگام شنوائی چیست؟

این برنامه هر کودک با کم شنوائی دائمی را قبل از ۳ ماهگی

شناسایی می کند و قبل از ۶ ماهگی خدمات مداخله ای را

ارائه می دهد. اگر کودک شما این غربالگری را ندارد، ، مهم

است که یک جلسه غربالگری شنوایی در طول ۳ هفته اول

زندگی داشته باشید.

عوامل کم شنوایی در کودکان :

کم شنوایی در نوزادان و کودکان به دلایل مختلفی بوجود

می آید. کم شنوایی در نوزادان و کودکان مادرزادی یا اکتسابی

است .

علل کم شنوایی مادرزادی :

• نارس بودن نوزاد.
• بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU).
• بالا بودن زردی و سطح بیلی نوزاد و نیاز به تعویض خون .
• مصرف داروهایی که می تواند منجر به کاهش شنوایی شود،
• سابقه کم شنوایی در خانواده .
• بیماری و یا عوارض خاصی در هنگام تولد .
• عفونت هایی مانند مننژیت یا ویروس سیتومگال .

خبر خوب این است که اگر شنوایی کودکان در زیر ۳ ماهگی

غربالگری شود , مشکلات شنوایی قابل حل است . شناسایی

افت شنوایی از طریق غربالگری شنوایی و  مداخله زودهنگام ,

از بسیاری از عواقب ناگوار و پیامدهای زیانبار کم شنوایی

جلوگیری میکند . بنابراین مهم است غربالگری شنوایی کودکانتان

رابه موقع , منظم و مستمر انجام دهید .

علل کم شنوایی اکتسابی :

• عفونت گوش میانی : افت شنوایی موقت در طول دوره
• های اوتیت حاد دیده می شود.کودک مبتلا به OME مکرر یا
• مزمن, در معرض خطر ابتلا به اختلال شنوایی است.
• تماس با صداهای بسیار بلند بودن حتی به طور مختصر یکی
• از دلایل کم شنوایی اکتسابی است .
• تروما و ضربه به سر و یا مننژیت و برخی از عفونتهای ویروسی .

 شنوایی سنجی نوزادان و کودکان تا 3 سالگی :

برای کودکان تا ۳ سال , بخاطر سنین خاص یادگیری و کسب

مهارتهای زبانی و ارتباطی ,سنجش شنوایی منظم و هر ۶ ماه

یکبار یک ضرورتاست و ارزیابی منظم شنوایی کودکان با وجود

امکانات گسترده و صرف هزینه های ناچیز , یکی از روشهای

پیشگیرانه ی در دسترس در سلامت کودکان در دنیای امروز ,

می باشد.

شنوایی سنجی کودکان بالای 4 سال :

برای کودکان ۴ ساله و بالاتر، می توان از روش های غربالگری

متداول استفاده کرد. از کودک خواسته می شود که دست راست

یا چپ خود را هنگامی که یک صدایی در گوش مربوطه می شنود،

بلند کنید. تست باید در محیط آرام با استفاده از گوشی انجام

شود، زیرا نویز محیطی می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد

تست تاثیر بگذارد.

هر گوش باید در ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰ هرتز آزمایش شود.

سطوح آستانه شنوایی هوایی> 20 dB در هر یک از این فرکانسها

, ممکن است علامت آسیب شنوایی باشد. شک به وجود کم

شنوایی در نوزادان و کودکان  باید با تکرار غربالگری  ثابت شود.

اگرتکرار آزمون، آستانه شنوایی را در هر یک از این فرکانس ها،

بیشتر از ۲۰ دسی بل نشان دهد ،باید برای آزمون شنوایی

کامل ارجاع داده شود. بخصوص اگر دارای اختلالات پاتولوژیک

گوش میانی در معاینه فیزیکی باشد.

کودکان با کم شنوائی یک طرفه یا خفیف نیز باید مورد ارزیابی

قرارگیرند.

مطالعات نشان می دهد که کودکان حداقل باکم شنوایی

یکطرفه در معرض مشکلات ارتباطی, اجتماعی، عاطفی و افت

تحصیلی هستند.

ضرورت استمرار غربالگری شنوایی  :

غالبا غربالگری شنوایی در بدو تولد, کم شنوایی در نوزادان تازه

متولد شده را تشخیص می دهد. اما در بعضی موارد، کم شنوایی

ممکن است اکتسابی باشد . این نوع از کم شنوایی ها ناشی

از عفونت ها، تروما و صدمه ناشی از سروصدا ,مننژیت و … است .

کم شنوایی اکتسابی  ممکن است حتی تا چندین سال بعد ,

در دوران کودکی در سنین بالاتر اتفاق بیفتد .

محققان معتقدند که تعداد افرادی که دچار کم شنوایی میشوند

از سنین بین تولد و سالهای نوجوانی دو برابرمی شود. بنابراین

مهم است که شنوایی کودکان به طور مرتب در طی رشدشان

مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد .

نتیجه غربالگری شنوایی :

اگر کودک شما از غربالگری شنوایی گذر نکرد ، لزوما به معنی

کم شنوائی نیست. از آنجایی که باقی مانده مایع در گوش

می توانددر نتیجه آزمون تاثیر بگذارد ، اغلب برای تأیید تشخیص

لازم است مجددا با فاصله یک تا دو هفته دیگر مجددا غربالگری

انجام شود . اگرچنانچه نتیجه تکرار تست نیز مانند مرحله اول ,

عدم گذر باشد , برای تشخیص جهت انجام آزمونهای تشخیص

به مراکز تشخیص شنوایی ( کلینیکهای شنوایی شناسی )

ارجاع میشود . تا اینجا هنوز کم شنوایی تایید نمیشود . بلکه

با انجام آزمایشات تکمیلی و تشخیص توسط ادیولوژیست است

که صحت وجود کم شنوایی , تایید و یا تکذیب میشود .

اگر چنانچه نتایج تستهای تکمیلی , وجود کم شنوایی را تایید کرد ,

مهم است برای مشاوره درمان اقدام شود . مداخله را سریع و قبل

از ۳ماهگی باید شروع نمود و درمان در این هنگام و قبل از ۶

ماهگی بسیار موثراست .

کودکانیکه در تغربالگری شنوایی نرمال بوده اند لازم است در دوره

های مختلف , مورد ارزیابی شنوایی مجدد قرار گیرند. این تکرار

شامل هر ۶ ماه تا ۳ سال اول تولد و هر سال یکبار از ۴ الی ۸

سالگی می باشد .

*** اگر کودک شما مشکل شنوایی دارد و یا دیر حرف آمده و

یا از لحاظ گفتاری تاخیر و یا مشکل دارد , با شنوایی شناس

مشورت نمایید.

واکنشهای شنوایی نوزادان :

حتی اگر نوزاد شما از مرحله غربالگری شنوایی گذر کند , باید

به علائم شنوایی نرمال در او توجه نمایید . بعضی از رفتارهای

شنیداری کودک شما در سال اول عبارتند از :

• اکثر نوزادان تازه متولد شده در واکنش به صداهای بلند

ناگهانی , می پرند..

• در سه ماهگی، یک کودک معمولا صدای والدین را می

شناسد.

• در ۶ ماهگی معمولا کودک چشمان و یا سرش را به سمت

صدا می چرخاند .

• در ۱۲ ماهگی، یک کودک معمولا می تواند برخی از صداها

را تقلید و چند کلمه را مانند “Mama” یا “”bye-bye تولید کند.

همانطور که کودک شما رشد میکند و به یک کودک نوپا تبدیل

میشود , علائم کم شنوایی نیز ممکن است در او دیده شود .

علائم کم شنوایی در کودکان :

• گفتار محدود و ضعیف و یا حتی بدون تکلم
• اغلب بی توجه است
• مشکل یادگیری
• به نظر می رسد به حجم بالاتری از صدای تلویزیون نیاز دارد
• نمیتواند به گفتار در سطح شدت مکالمه پاسخ دهد یا به

گفتار نادرست پاسخ دهد

• نمیتواند به نام خود واکنش نشان دهد یا به راحتی در سر

و صدای زیاد محیط نا امید میشود .

درصورت مشکوک شدن به کم شنوایی چه

باید کرد؟

اگر نگران کم شنوایی در نوزادان و کودکان خود هستید  به

کلینیک شنوایی شناسی  و یا به پزشک متخصص اطفال و یا

گوش و حلق وبینی مراجعه نمایید.  پزشک نیز باید فرض را بر

وجود کم شنوایی بگذارد . و برای اطمینان از صحت سیستم

شنوایی شما را به مرکز شنوایی شناسی معرفی نماید .

هنگام مراجعه به پزشک باید فرض بر وجود کم شنوایی گذاشته

شود مگر اینکه با انجام ارزیابی شنوایی , خلاف آن ثابت شود.

ارزیابی شنوایی در کم شنوایی در نوزادان و کودکاننگرانی والدین

از کم شنوایی در نوزادان و کودکان , در معاینات بالینی پزشک

ارزش پیشگیری کنندگی بیشتری دارد  .

والدین اغلب با بی توجهی کودک به صدا و یا نشنیدن صدای

ضعیف به کم شنوایی کودک خود مشکوک میشوند . البته

مشکوک شدن به کم شنوایی کودک هنگام بی توجهی او به

صداهای محیطی درست هم است .

مطالعه نشان می دهد والدین  ۱۲ ماه  زودتر از پزشکان به کم

شنوایی کودک خود پی می برند .هر گونه نگرانی والدین باید به

طور جدی مورد توجه قرار گیرد و ارزیابی کامل شنوایی باید انجام

شود.

یک معاینه فیزیکی کامل بخش مهمی از اقدامات قیل از ارزیابی

کم شنوایی کودک است.یافته های مربوط به معاینه سر و گردن

در ارتباط با کم شنوایی در نوزادان و کودکان در تشخیص اهمیت

زیادی دارد . این یافته ها عبارتند از هتروکرومی عصب ,

ناهنجاری کانال گوش ,شکاف لب یا کام، عدم تقارن یا

هیپوپلاستی ساختارهای صورت و میکروسفالیو و غیره…

همچنین اختلالات گوش و حلق و بینی باید پزشک را به امکان

وجود کم شنوایی در نوزادان و کودکان تشویق کند.

*** انجام معاینات و ارزیابی دوره ای شنوایی برای کودکان در

همه سنین جهت پیشگیری و سلامت شنوایی ضروری است .

کار تیمی در شنوایی سنجی کودکان :

کار تیمی در تشخیص و درمان کم شنوایی در نوزادان و

کودکان بسیار توصیه شده است .شنوایی شناسان ,

پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی، پزشک اطفال و آسیب

شناسان گفتار و زبان از اعضای این تیم هستند. تیم مذکور ,

با آموزش ویژه و تجربه در زمینه درمان کودکان, باید برای تشخیص،

مشاوره , مداخله و درمان خاص مشورت کنند. تیم حرفه ای باید

برای  مدیریت موارد مناسب ضروری , مراقبت های پزشکی و

تشخیصی و درمانی از یک کودک مبتلا به اختلال شنوایی را

بعهده بگیرد.